Het is een gastvrij, maar gecompliceerd land, België. Op het gemak gaan we vandaag door het Waalse Gewest wieleren, waar het landschap heel anders is dan in Vlaanderen, net als de sfeer, het verleden en de taal. Maar eerst laten we in Namen de fietsen staan en pakken de télépherique – kabelbaan – naar de Citadel, ruim honderd meter boven la Meuse, de Maas dus. Net als iedereen gaan we naar de Belvédère voor het uitzicht op de roezige stad. We zien in de verte al het fietspad langs de rivier, die zich eenzelvig de ochtendmist in slingert. Dat pad is de befaamde EuroVelo 5, de komende tientallen kilometers autovrij. Dat moet je hebben.
Een miljoen per kilometer
Als we erlangs trappen, zuidwaarts, met aan de overzijde hoge steile wanden, blijkt dat het niet alleen de EuroVelo 5 is, maar tegelijk een Waalse route die La Meuse à Vélo heet. In dit bergachtige terrein is het vlak fietsen, met links het bedaard stromende water en de spectaculaire rotswanden, rechts glooiende hellingen en dorpjes. Het pad is nog niet overal klaar, begrijpelijk, aangezien het prepareren van één enkele kilometer al circa een miljoen euro kost.
Rechts rijgen de terrasjes zich aaneen, vaak op een plateau dat een tiental meter hoger ligt. Overal ‘de beste bieren van België’ in de aanbieding. We stoppen voor een bezichtiging van Les Jardins d’Annevoie, watertuinen vol fonteinen, met een grijswit gepleisterd kasteel dat zich ijdel spiegelt in een vijver. “Aan de fonteinen komt geen energiecentrale te pas, alles gebeurt door de zwaartekracht. Het water zakt van hoger gelegen gebieden hierheen en perst zich door buizen”, vertelt een rondleider. Ze wijst naar een sierlijke fontein die een hoogte van vier meter bereikt.
Nog 3.000 kilometer te gaan
Na dertig kilometer bereiken we de kleine stad Dinant, een plaatsje met alweer een hooggelegen citadel en aan de voet van de rots aan de Maasoever een rij kleurige gevels. De Collégiale Notre-Dame – bouwstijl ‘Maasgotiek’, horen we – tekent zich ernaast licht arrogant af tegen de stenige, deels groene wand.
Ook hier terrassen genoeg, wie weet met het beste bier van België, maar het is te merken hoe populair het fietsen is geworden: een heel peloton steekt net voor ons de brug over, op weg naar de zitjes op de andere oever. Wij fietsen maar door, er komt vast nog wel een terras, want als we het goed hebben, is er op de EuroVelo 5 van hier tot Brindisi nog 3.000 kilometer te gaan.
Traag trappen
Maar dat doen we (nog) niet. Een dag later nemen we de trein terug naar Brussel, Europese hoofdstad, net als Vlaanderen en Wallonië een gewest en een bestuurlijke eenheid met eigen bevoegdheden. De EuroVelo 5, onze leidraad, pakt delen van dit Brussels Hoofdstedelijk Gewest mee, en we zullen later op de dag ook af en toe van de route afdwalen, traag trappend, want de Grote Markt en Manneken Pis wil je nimmer missen.
De fietsvoorzieningen zijn verrassend goed, als we vanaf stadsdeel Anderlecht van zuidwest naar noordoost langs het Kanaal fietsen. Misschien de arrogantie van de Nederlander, die denkt dat zijn land het fietsland bij uitstek is. Tot voor kort zag het er hier niet al te best uit, maar een ambitieus tienjarenplan brengt daar voortvarend verandering in. Nieuwe bruggen en paden voor voetgangers en fietsers, gerenoveerd industrieel erfgoed waarin brouwerijen, musea, markten, scholen, woningen en horeca een plek vinden: daar knappen buurten van op, voorbijgangers ook trouwens. Van de terrassen stijgt geanimeerd geroezemoes op.
Het Jubelpark in Brussel werd in 1880 aangelegd ter gelegenheid van de 50e verjaardag van de Belgische onafhankelijkheid. Centraal staat de gigantische triomfboog.
Het beste bier van het ganse land
“Goed bier maken ze daar hoor”, zegt een voorbijganger ongevraagd, wijzend op hoge ramen waarachter grote ketels verrijzen. “Het beste van het ganse land.” Niet ver van de Écluse de Molenbeek – een grote sluis in het Kanaal – is op een groen veld, omzoomd door bomen, een gemêleerd gezelschap fanatiek aan het voetballen. Het zijn jonge mannen en vrouwen, deels met Noord-Afrikaanse, deels Europese achtergrond. Twee montere groepsleiders (v) schreeuwen aanmoedigingen. Goed bezig, hier in Brussel.
Genoeg te zien aan de Fietsroute van het Jaar
Op de fiets zie je alles van dichtbij, in korte tijd, heerlijk oppervlakkig, lekker nonchalant. Langs het Koninklijk Pakhuis – uit 1906, tegenwoordig een plek voor evenementen, markten, dansfeesten en eetfestijnen – en een landschapspark dat is aangelegd op een voormalig spoorwegtracé belanden we bij het machtige Atomium, dat de meesten van ons alleen vanuit de trein of vanaf de snelweg hebben gezien. Deze landmark van Brussel laten we achter ons om kilometers verderop langs de gebouwen van de Europese Commissie en het Europees Parlement te fietsen, the place to be, waar het allemaal gebeurt.
Uiteindelijk bereiken we in het oostelijk gelegen Jubelpark – die naam! – de drievoudige arcade, de triomfboog die België in 1905 plechtig inwijdde. Daarmee vierde het land 75 jaar na de onafhankelijkheid van 1830 plechtig de 50-jarige onafhankelijkheid van 1880. Op de een of andere manier vinden we dat laatste passen bij de charme van België.
Pure goesting
‘Pure goesting’ luidt de tekst op een enorm reclamebord, en dan weet je dat je in Vlaanderen bent, daar waar de taal bloemrijk is en de gastronomie in aanzien staat, best anders dan in de Nuchtere Nederlanden. De EuroVelo 5 is op de borden te herkennen aan een witte ‘5’ met twaalf gele sterretjes eromheen op een blauwe ondergrond, duidelijk een project van Europa.
Het is hier op en af, soms stevig stampen tegen de hellingen. In de stad Geraardsbergen – provincie Oost-Vlaanderen – is de beruchte Muur een must, de steile klim over kasseien naar de top van de Oudenberg. Tot 2011 zat hij in de Ronde van Vlaanderen, een klassieke wielerwedstrijd, tegenwoordig soms in de Omloop het Nieuwsblad. Heftig harkend hebben zelfs degenen die op een e-bike zitten moeite om zonder afstappen de 1100 meter helling te voltooien, maar hier en daar is de stijging dan ook bijna 20 procent. Een mooi begin, met bovenop een uitzicht waar we zelfingenomen naar staan te kijken. We hebben het toch maar gedaan.
Zachtkens heuvelen
Vervolgens gaat het dwars door Pajottenland, Vlaamser kan alweer niet. Een historische regio, voornamelijk in de provincie Vlaams-Brabant, geen bestuurlijke eenheid, en je zou willen dat er nooit een einde aan kwam. Reizen komt vaak neer op misverstanden rechtzetten, en op onze gerieflijke zadels maken we een mentale aantekening: hier niet ‘dat vlakke land, mijn Vlaandrenland’ waarover Jacques Brel zong, nee dit zijn echt de Vlaamse Ardennen. Hier is het meer als in Toscane.
Zachtkens heuvelen we van stad naar dorp, van bosschage naar vallei, van kasteel naar boerenhoeve. In Gooik proeven we op het terras van café Paddenbroek ‘de beste bieren van België’, verzameld onder de naam Lambiek. Kriek, Geuze, en nog meer ondersoorten komen voorbij; frisse prikkelingen sijpelen door onze strottenhoofden.
De Muur van Geraardsbergen, met een stijgingspercentage van twintig procent, was jarenlang de scherprechter in de Ronde van Vlaanderen.
Pastelpaars en bleekblauw
Voort gaan we, licht aangeschoten, naar het Kasteel van Gaasbeek, een nationaal museum en monument met een groots park eromheen, daarna in de richting van het stadje Halle. In het Hallerbos stappen we af en bekijken de vele tinten pastelpaars en bleekblauw van de befaamde boshyacinten, die doordat in de lente het bladerdak dichter wordt en het zonlicht tegenhoudt, binnenkort weer zullen verwelken. “Kijk, daslook”, wijst iemand die er kennelijk verstand van heeft. “En gevlekte aronskelk.” We knikken en laten – staand naast de tweewielers – de blikken gaan over de bloemenzee. Ook zonder feitenkennis kan een aanblik onvergetelijk zijn.
Deel jouw droomfietsroute
Wat is de mooiste fietsroute die jij ooit hebt gefietst? Laat dan even een reactie achter onder aan dit bericht.