Navraag bij diverse grote automerken wijst uit dat de contactdoos in de fabriek doorgaans compleet wordt verkabeld. Dat houdt in dat ze niet alleen aan de wettelijke verplichtingen voldoen (onder meer rem- en achterlichten), maar ook de mogelijkheid bieden om onderweg diverse verbruikers aan te sluiten op 12 volt.
13-polige stekker
Vooral voor de koelkast is dat van belang. Veel koelapparaten in moderne caravans zijn echter dusdanig verkabeld, dat wel de elektronische regelaar maar niet de verwarmingsspiraal stroom krijgt. De elektronische regelaar krijgt stroom via pins 9 (+) en 13 (-) van de 13-polige stekker, de verwarmingsspiraal heeft beduidend meer stroom nodig en krijgt die volgens de voorschriften via pins 10 (+) en 11 (-).
Koelkast op gas
Niet alle trekauto’s hebben een compleet verkabelde contactdoos, bijvoorbeeld geïmporteerde merken en auto’s waarop pas later een trekhaak is gemonteerd. Caravanmerken als Knaus en Bürstner laten de stroomvoorziening daarom uit voorzorg in z’n geheel via pin 9 verlopen. In andere gevallen wordt de koelkast in z’n geheel niet aan de 12 volt-gelijkstroom aangesloten. Het kan ook zijn dat pin 10 wel degelijk is verkabeld, maar in de caravan vervolgens niet wordt benut. De desbetreffende kabel is vanaf de stekker wel naar binnen toe verlegd, maar niet per se tot aan het elektroblok dat de stroom verder verdeelt naar de overeenkomstige verbruikers.
Feit is ook dat grotere koelkasten naar werkstroom van 14 ampère snakken. Het spanningsverlies in de kabel op de afstand van trekauto naar caravan kan zo verhinderen dat de koelkast het doet. Met een foutmelding op het display als gevolg. Hier helpt eigenlijk maar één ding tegen: de koelkast tijdens de rit of een tussenstop laten werken op gas. Voorwaarde daarvoor is wel dat je een gasregelaar met geïntegreerde crashsensor monteert.
Rangeersysteem met eigen accu
Interessant wordt het wanneer de caravan of fabriek beschikt over een autonomie- of rangeersysteem met eigen accu beschikt, dat eveneens een flinke stroomvoorziening vereist. In dat geval bieden extra kabels vanaf pins 10 en 11 en een speciaal elektroblok met acculaadfunctie soelaas.
In het algemeen is stroomvoorziening in de caravan een heikel onderwerp, zelfs bij de verlichting. De meeste caravanmerken laten de stroomvoorziening voor alle lampen en waterpompen onderweg verlopen via duurstroompin 9. Maar bij het merk Hobby kunnen er maximaal drie lampen tegelijkertijd in gebruik worden genomen om de accu van de trekauto te sparen.
Zekering omzetten
Bij caravans van LMC zien we iets gelijkaardigs. Alleen de plafondlamp boven de zitgroep, de lamp in de toiletruimte en de voortentlamp werken. Als je meer licht wil, kun je een zekering in het Dometic-netdeel omzetten. Op eigen risico.
Caravanmerken hanteren die beperkende voorzorgsmaatregelen niet voor niks. Bijvoorbeeld bij Opel is de plusleiding via pin 9 niet beschermd tegen diepontlading van de startaccu. Bij Mercedes en Volkswagen/Audi daarentegen voorkomt de accumanager onderspanning, wat in beginsel een goede zaak is. Maar ook dan kan het gebeuren dat je tijdens een tussenstop opeens zonder stroom zit. Ofwel uit voorzorg na een bepaalde tijd, of op basis van de laadstand van de accu. “Je auto kunnen starten heeft altijd voorrang”, zegt men hier bij Mercedes over.
Minder automerken die stroom voor caravan voorzien
Hobby-technicus Andreas Vogt ziet de toekomst somber tegemoet. “We zullen de komende jaren op heel wat problemen stuiten, want minder en minder automerken zullen stroom voor de caravan voorzien.” Dat heeft niet alleen gevolgen voor de koelkast, maar ook voor veiligheidssystemen zoals het elektronische anti-slinger systeem (ATC).
Het boordnet werkt met stappen van uitschakeling. Zakt de spanning van de accu gedurende een bepaalde tijd onder een grenswaarde, dan wordt de stroomvoorziening ingeperkt. Als eerste moeten comfortverbruikers als de ruiten- en stoelverwarming eraan geloven, maar bij twijfel kan ook de aanhanger via de contactdoos aan de trekhaak worden losgekoppeld van het stroomnet. Daar krijgt de chauffeur geen melding van.
Knipper-, rem- en achterlichten
De knipper-, rem- en achterlichten van de caravan staan hier volledig buiten, die blijven het gewoon doen. Dat is overigens niet altijd zo geweest, met name als de caravan ledachterlichten had. Volgens de auto-industrie zijn besturingsapparaten ondertussen echter in staat om onderscheid te maken tussen gloeilampen en ledlampen en doet dat probleem zich niet meer voor. Valt de verlichting door een andere oorzaak uit, dan krijgt de chauffeur daar melding van. Bij oudere trekauto’s moet je daarvoor soms een speciale besturingsbox installeren. Dan zouden de communicatie en het samenspel tussen de trekauto en de aanhanger probleemloos moeten verlopen.
Bron: MPS, Tekst: Dieter S. Heinz