Brand is waarschijnlijk de ergste nachtmerrie van iedere campereigenaar, onderweg of op de camping. Toch kan het iedereen overkomen. Oorzaak kan zijn een elektronische storing, een motorprobleem of een oververhitte wiellager. Maar ook een vergeten brandende gaspit binnen kan de boosdoener zijn. Wat kan je doen om brand te voorkomen? Installeer om te beginnen in ieder geval een rookmelder en een brandblusser in je camper om erger te voorkomen.
Camperbrand in beeld
Wat als het toch misgaat? Dat zie je in een video op het YouTube-kanaal Fan4Van van Markus Wolf, die samen met de bedrijfsbrandweer van de Technische Universiteit München en het Duitse kampeermagazine Promobil, een camperbrand in scène zette. De brandsimulatie met een oude, gammele Bedford-camper leverde zeer realistische en leerzame beelden op.
Brandhaarden in de camper
Elke camper heeft materialen aan boord die makkelijk vlam vatten: gas om te verwarmen en te koken, elektronica en een interieur van hout en kunststoffen. Zo brandde er op een parkeerplaats aan de Duitse snelweg in november 2023 nog een camper uit. Vermoedelijk was een kapotte accu de boosdoener. De bestuurder van de camper kon de gasfles nog snel in veiligheid brengen en de brandweer slaagde erin om de brand in garage van het voertuig snel te blussen. Er waren geen gewonden, maar de schade was enorm.
Controleer regelmatig de elektronica van je camper, vooral bij recente aanpassingen of als er moderne lithiumaccu’s zijn geïnstalleerd. Natuurlijk worden die als veilig beschouwd, maar een defecte lader kan de batterijen overbelasten. Bij accu’s met vloeibaar elektrolyt kan er zelfs knalgas ontstaan. En denk zelf ook goed na bij het aansluiten en opbergen van apparatuur. Zo hoort een krik niet thuis in het accucompartiment en zelfs een opladende telefoon op de rugleuning van de zithoek kan brand veroorzaken als deze te heet wordt.
Meten is weten
Gasgebruik is veilig, zolang het systeem maar in orde is. Regelmatige controle is daarom zeker geen overbodige luxe. Ook drukregelaars of slangen zijn na tien jaar aan vervanging toe, zelfs als deze er op het oog nog goed uitzien.
Voorzie je camper van veiligheidsmaatregelen zoals gasmelders. Propaan en butaan zijn zwaarder dan lucht, dus een gasdetector monteer je laag in de camper. Een koolmonoxidemelder – koolmonoxide is ongeveer even zwaar als lucht – moet op ooghoogte worden geplaatst. “Want CO maakt je KO (knock-out),” merkt een van de brandweermannen treffend op. Rookmelders plaats je in het midden van de ruimte aan het plafond.
Vlam in de pan
Als je per ongeluk een pan op het fornuis vergeet en de olie of het vet daarin vlam vat, wordt het een linke boel. Gooi dan géén water op de brandende olie! Het resultaat is namelijk een inferno. Een blusdeken is beter, maar pas ook daarmee op, adviseert de brandweer. Er zijn namelijk grote verschillen in de kwaliteit van blusdekens en vlammen kunnen ook onder een blusdeken nog minutenlang door branden. Olie of vetnevel kan zich bovendien een weg banen door de stof, waardoor de deken vlamvat. Haastig een deken over het brandende kookgerei gooien is ook onverstandig, omdat deze zich in het ergste geval volzuigt en dan als een lont functioneert. Het efficiëntst is nog om het vuur af te dekken met een deksel.
Welke brandblusser aan boord?
Zorg dat er te allen tijde een brandblusser aan boord is, waar je makkelijk bij kunt. Verdiep je van tevoren in het gebruik daarvan, want als er daadwerkelijk brand uitbreekt, ga je natuurlijk niet eerst uitgebreid de handleiding doorlezen.
De brandweer testte voor de camperbrandvideo het blussen van een brand met verschillende voorwerpen die je vaak in een camper tegenkomt: een houten rek, een plastic kruidendoos en een handdoek. Het snel blussen van een brandend voorwerp kan de camper soms redden. Veel lastiger al is het blussen van brand onder de motorkap.
Verschillende brandklassen
Belangrijk om te weten is welk type brand van toepassing is. We onderscheiden er vier:
A: Vaste materialen
B: Vloeistoffen.
C: Gas
F: Vet
Het advies is om een brandblusser aan te schaffen die geschikt is om de klassen A, B en vooral F te blussen.
Hang niet de held uit
Tenslotte: wat je zeker niet moet doen, is de held uithangen. Lukt het niet om de brand te bestrijden met je eigen blusmiddelen, maak je dan uit de voeten en bel de brandweer. In het slechtste scenario kan het namelijk altijd erger dan een uitgebrande camper.